Brak łaknienia występuje w chorobach centralnego układu nerwowego, zarówno organicznych, jak i o podłożu czynnościowym, w nerwicach, psychozach, a także w starości. Skrajnym przykładem zaburzeń łaknienia jest jadłowstręt psychiczny , dotykający najczęściej młodych dziewcząt i prowadzący do głębokich zaburzeń Świat cierpi na brak mężczyzn, szczególnie tych, którzy są cokolwiek warci. - Cytat Jane Austen - Cytaty.info. Tłumaczenia w kontekście hasła "cierpi" z polskiego na włoski od Reverso Context: cierpi z powodu, cierpi na chorobę, osób cierpi, ludzi cierpi, cierpi na zaburzenia Tłumaczenia w kontekście hasła "wciąż cierpi na" z polskiego na angielski od Reverso Context: Fizycznie doszedł do siebie, ale wciąż cierpi na bezsenność. Jeżeli znasz inne definicje pasujące do hasła „utrata łaknienia” możesz je dodać za pomocą poniższego formularza. Pamiętaj, aby nowe opisy były krótkie i trafne. Każde nowe znaczenie przed dodaniem do naszego słownika na stałe zostanie zweryfikowane przez moderatorów. Gosia cierpi na zaburzenia łaknienia. "Wilczy" głód 27K views, 413 likes, 1 loves, 226 comments, 53 shares, Facebook Watch Videos from TVN UWAGA!: Gosia cierpi Osobnym problemem jest brak apetytu u kotów starszych. W ich przypadku pomóc mogą preparaty wzmagające łaknienie (można je stosować również u młodych zwierząt) oraz podawanie bardzo aromatycznego jedzenia. Odwiedźmy też lekarza weterynarii, który sprawdzi, czy nasz pupil nie cierpi na typowe dla podeszłego wieku schorzenia. Ostokleroza poza tym, że objawia się słyszeniem szumu, wpływa na wystąpienie u chorego gorączki i zawrotów głowy. Podobne objawy doskwierają osobom z zapaleniem ucha środkowego, które powoduje dodatkowo ból ucha, biegunkę i brak łaknienia. Zaburzenia snu mogą objawami depresji, gdy: mamy problemy z zasypianiem - kładziemy się i nie możemy usnąć. zasypiamy normalnie, ale po kilku godzinach budzimy się i nie możemy ponownie zasnąć. mamy słaby jakościowo sen: śpimy bardzo mało i brakuje fazy snu głębokiego. budzimy się bardzo wcześnie (czasami już o 3 godzinie w nocy) Zaburzenia nastroju (afektywne): obniżony nastrój. W przebiegu chorób afektywnych to właśnie obniżenie nastroju spotykane jest najczęściej. Według statystyk, ryzyko zachorowania na depresję w ciągu życia wynosi do 25% dla kobiet oraz do 12% dla mężczyzn. Najczęstszym stanem zaliczanym do tej grupy są zaburzenia depresyjne. 0dziW. Brak apetytu u starszej osoby – przyczynyCzym pobudzić apetyt u seniora?Naturalne preparaty na apetyt dla seniora Brak apetytu u seniora to częsty problem, z którym musi zmierzyć się opiekun osób starszych. Naturalne jest to, że z wiekiem pojawia się lekkie zaburzenie łaknienia. Jednak jeśli senior coraz częściej odmawia jedzenia, może to doprowadzić do niebezpiecznego stanu niedożywienia. Jak temu przeciwdziałać? Brak apetytu u starszej osoby – przyczyny Problem braku apetytu u seniora jest złożony i może być wywołany wieloma czynnikami. Podstawowym jest naturalne zjawisko spowolnienia metabolizmu wraz z upływem lat. Jednocześnie należy pamiętać, że podłoże problemu może być całkiem inne. Niechęć do spożywania posiłków przez seniora jest często spowodowana również przez: Choroby przewlekłe – jest to jedna z podstawowych przyczyn zaburzeń łaknienia. Schorzenia układu pokarmowego, nowotwory, niewydolność nerek czy demencja mają znaczny wpływ na brak apetytu u starszej osoby. Dodatkowo przyjmowane leki mogą powodować nudności, biegunki czy zaparcia, które uniemożliwią utrzymanie zdrowych nawyków żywieniowych. Problemy ze smakiem i węchem – pogorszenie się wzroku i słuchu idzie w parze z regresem smaku oraz węchu. Potrawy, którymi niegdyś senior się zajadał, teraz nie koniecznie będą mu smakowały. Odmawianie spożywania posiłków może być u podopiecznego nagminne. Jako opiekunka osoby starszej należy pomyśleć o zmianach w codziennym jadłospisie, aby nie dopuścić do niebezpiecznej utraty na wadze. Problemy z jamą ustną – ból podczas jedzenia skutecznie zniechęci do regularnej konsumpcji. Braki w uzębieniu lub źle dopasowana proteza zębowa będzie stanowić przeszkodę, lub nawet uniemożliwi prawidłowe żucie pokarmu. Z taką komplikacją najlepiej udać się do lekarza. Brak aktywności fizycznej – nie jest tajemnicą, że zwiększona aktywność fizyczna wzmaga apetyt. Osoby starsze często prowadzą osiadły tryb życia. Dlatego warto zachęcać seniora do codziennych spacerów czy pracy w ogrodzie. Aktywność ruchowa nie tylko zwiększy łaknienie, ale również wpłynie pozytywnie na ogólne samopoczucie podopiecznego. Czym pobudzić apetyt u seniora? Jak sprawić, żeby jedzenie dla podopiecznego przestało być przykrą koniecznością? Dotychczasowa dieta osób starszych – właśnie na to trzeba spojrzeć krytycznie. Jeśli nawyki żywieniowe są dalekie od ideału, należy właśnie na tę sferę nałożyć nacisk. Zmień częstotliwość i wielkość podawanych posiłków. Osobę starszą może zniechęcać góra jedzenia na wielkim talerzu – pojawia się wtedy stres związany z tym, że nie podopieczny nie będzie w stanie dokończyć nałożonej porcji. Przy braku apetytu u seniora dużo lepiej sprawdzi się częstsze jedzenie małych porcji (4-5 posiłków co 3-4 godziny). Czym pobudzić apetyt seniora? Istotne jest też to, co gotujesz. Układ pokarmowy seniora może nie radzić sobie z prawidłowym trawieniem tłustych potraw oraz twardych warzyw. Stawiaj na produkty nieprzetworzone i świeże. Unikaj sosów w proszku czy gotowych posiłków ze słoika. Nie wiesz, jak zmodyfikować jadłospis osoby starszej? Skorzystaj z naszego artykułu o najzdrowszej diecie świata. Należy pamiętać, że odpowiednio dobrany jadłospis jest kluczowym elementem w walce z rozmaitymi dolegliwościami. Aby wprowadzić pozytywną zmianę w życiu seniora chorującego na cukrzycę, warto wprowadzić dietę dla cukrzyka. Naturalne preparaty na apetyt dla seniora Braku apetytu u seniora nie trzeba od razu leczyć specjalistycznymi preparatami z apteki. Na rynku istnieje wiele środków farmakologicznych poprawiających apetyt. Oprócz tradycyjnych tabletek dostępne są również wysokokaloryczne koktajle o różnych przyjemnych smakach. Jeśli podopieczny zmaga się z objawami niedożywienia przez długi czas, należy udać się do lekarza, który zaleci podawanie odpowiedniego preparatu. Jednak na początku można spróbować naturalnych sposobów na zwiększenie apetytu seniora. Oto niektóre z nich: Składniki zwiększające łaknienie – to przede wszystkim przyprawy oraz zioła. Dodanie do gotowanych potraw bazylii, członku, kolendry, kopru, kminku, tymianki, majeranku czy cząbra pobudzi apetyt ze względu na wysoką zawartość olejków eterycznych. Odpowiednie nawodnienie – seniorzy, którym na co dzień brakuje apetytu, mają również tendencję do szybkiego odwodnienia organizmu. Pilnuj, aby podopieczny pił odpowiednią ilość wody. Możesz mu również podawać napary z mięty pieprzowej, kopru włoskiego, anyżu czy mniszka, które pozytywnie wpływają na łaknienie. Prezentacja oraz towarzystwo przy posiłku – kolorowe, różnorodne i ładnie podane dania dużo bardziej zachęcą seniora do jedzenia. Dostosuj ich wygląd i konsystencję do preferencji podopiecznego. Warto poznać jego ulubione składniki lub potrawy, którymi zajadał się ze smakiem przed laty. Wiele daje też odpowiednia atmosfera podczas posiłku. Pod żadnym pozorem nie należy osoby starszej stresować czy popędzać. To pogłębi tylko poczucie bezradności i utrwali w psychice negatywne bodźce. Wspieraj seniora, zachęcaj do samodzielnego krojenia i nakładanie jedzenia. Jeśli to możliwe nie wyręczaj go. Dodatkowo na brak apetytu zalecamy dotrzymywanie towarzystwa podczas posiłku. Przed wprowadzeniem do diety podopiecznego jakichkolwiek dodatkowych ziół czy przypraw skonsultuj się z jego rodziną lub lekarzem, aby mieć pewność, że nie pogorszysz jego stanu zdrowia. Umierają z głodu lub z przejedzenia - i to nie w przenośni. Co dziesiąty człowiek cierpi na tzw. zaburzenia łaknienia. Tęsknota - taką nazwę nosi pierwsza w Europie restauracja dla anorektyczek i bulimiczek, która od pół roku działa w Berlinie. I to z sukcesem: na fali jej popularności lada dzień ma zostać otwarta druga o tym samym profilu. Co nie powinno właściwie zaskakiwać; należałoby zapytać raczej, dlaczego nie powstało do tej pory więcej tego typu lokali. Bo też - jak twierdzi Światowa Organizacja Zdrowia - zaburzenia łaknienia w krajach rozwiniętych przybierają u progu XXI wieku rozmiary epidemii. Szacuje się, że już teraz cierpi na nie co dziesiąty z prostej funkcji zaspokajania głodu stało się źródłem udręk, konfliktów, obsesji i lęków. Umieramy z przejedzenia, głodzimy się na śmierć, objadamy do nieprzytomności, wymiotujemy, podkradamy nocą jedzenie z lodówki, pożeramy je szybko, z obłędem w oczach... Zajadamy swoje stresy, niepowodzenia, brak miłości, konflikty rodzinne i problemy w pracy. Lub namiętnie się odchudzamy - niekiedy aż do śmierci. Na anoreksję umiera blisko 25 procent chorych. Odchudza się intensywnie - według zeszłorocznych badań OBOP-u - co czwarta Polka, a 45 procent ma to w planach. Zaburzenia łaknienia stały się jednym z największych problemów psychicznych trapiących współczesnego Ludzie coraz częściej tracą kontrolę nad jedzeniem. To ono nimi rządzi, zaprząta ich myśli, determinuje czyny, staje się sensem życia - mówi psycholog Barbara Czekaj z Ośrodka Leczenia Nerwic i Zaburzeń Jedzenia w gliwickiego ośrodka - parterowy biały pawilon ukryty wśród drzew - codziennie zapisuje się nowy pacjent. Każdego dnia na różnego rodzaju terapiach walczy z zaburzeniami jedzenia 60 osób. Drugie tyle dzwoni w poszukiwaniu ośrodków jest w Polsce około dziesięciu. W ciągu ostatnich trzech lat zaczęło także działalność blisko 50 gabinetów psychologicznych nastawionych wyłącznie na terapie zaburzeń łaknienia. Pękają w szwach oddziały psychiatrii i neurologii, gdzie - jak w przypadku Warszawy - na przyjęcie trzeba czekać blisko trzy miesiące. W Krakowie od roku funkcjonuje telefon zaufania dla ludzi uzależnionych od jedzenia, codziennie dzwoni ok. 20 osób. A w kraju powstają kolejne grupy anonimowych grubasów, anorektyczek i bulimiczek. Organizowane są dla nich wyjazdy grupowe, terapie, wczasy. Również przy dwudziestu polskich parafiach ( w Sosnowcu, Lublinie, Bydgoszczy) utworzyły się grupy anonimowych żarłoków. Spotykają się co tydzień, by mówić o swoim przekleństwie. Głównie kobiety, bo to one stanowią 90 procent W naszej kulturze jedzenie stało się substytutem miłości, środkiem znieczulającym i uspokajającym - mówi psychiatra dr Bernadetta Izydorczyk. - Sięgamy po nie lub też z niego rezygnujemy, by zagłuszyć nasze lęki. I tak zaczyna się błędne koło. Aby z niego wyjść, potrzebna jest niekiedy długoletnia terapia. Jak w przypadku każdego innego stylowej kamienicy przy ulicy Poznańskiej w Warszawie we wtorkowy wieczór spotykają się uczestniczki cotygodniowej grupy terapeutycznej dla osób mających problemy z łaknieniem. Na krzesełkach ustawionych w koło siadają młodziutkie dziewczyny i dorosłe kobiety. Zadbane, modnie ubrane. Nie wyglądają ani na chore, ani na nieszczęśliwe istoty. Tylko te lekko przygaszone spojrzenia. I te historie, które noszą w - w dżinsach i kolorowym podkoszulku. Jest na pierwszym roku studiów. Wygląda jak tysiące innych nastolatek kręcących się po korytarzach wyższych uczelni. O tym, że cierpi na bulimię, nie wie nikt z jej bliskich. Sztukę prowokowania wymiotów doprowadziła do perfekcji, na zawołanie, niejako samoczynnie, nawet bez konieczności wkładania palców do gardła. Codziennie po kilka razy. W końcu odruch stał się silniejszy od niej, żołądek reagował wymiotami na każdy kęs jedzenia. - To problemy gastryczne, mamo- przekonywała, a rodzice jej terapii u psychologa pierwszy raz sięgnęła głęboko w siebie. Uświadomiła sobie, że bulimia pojawiła się, gdy zaczęła studia na ekonomii. Tak jak chciał ojciec, bo ona nie miała nic do gadania. Po roku terapii zdecydowała się na zmianę kierunku na pedagogikę. Teraz uczy się mieć własne poglądy. Ale wciąż myśli, że jest głupia, brzydka, nikomu niepotrzebna i nic w życiu jej się nie uda. I tę postawę musi wyprostować na sesjach psychologicznych. Wtedy zapomni o Ewelina, anorektyczka. W obcisłej białej bluzce, spódnicy do kolan, niebotycznie wysokich szpilkach wygląda jak modelka. Waży już całe 42 kilo, przytyła całe sześć, i dumnie ogłasza, że przestała już wynosić tłuste mleko z lodówki na balkon. Bo jak stało obok jej chudego na półce, to wydawało jej się, że tłuszcz przejdzie z jednego do drugiego jak mrówki po opakowaniu. Chciałaby kiedyś powiedzieć swoim rodzicom, że nie chce ich już nigdy więcej widzieć. Najchętniej uciekłaby od nich na kraj świata, gdzie nie usłyszałaby, że jest bez sensu i do niczego się nie nadaje. Ale ciągle nie czuje się na waży grubo ponad setkę. Świetna praca w agencji nieruchomości, kochający chłopak, dobre pieniądze i napady jedzenia. Jak w transie zjada sześć pączków naraz, pożera palcami kurczaka z rożna w bramie niedaleko pracy albo pochłania w łazience, gdy nikt nie widzi, bochenek chleba z masłem Taką grubą świnię trzymam w domu - rzuca często jej ojciec na Danuta Wieczorkiewicz, prowadząca terapię, prosi każdą z nich, by opowiedziały, co zdarzyło się w minionym tygodniu. Dziewczyny wróciły właśnie z weekendowego obozu terapeutycznego, gdzie uczyły się szycia. Z dumą albo z płaczem pokazują własnoręcznie uszyte spódniczki, koszulki. - To mozolne budowanie w nich poczucia wartości. Udowodnienie, że są rzeczy, które robią świetnie. Choćby spódnicę - wyjaśnia zajmuje się zaburzeniami łaknienia od 4 lat. Przez jej gabinet przechodzą kolejne zastępy anorektyczek, bulimiczek, ludzie cierpiący na tzw. wilczy głód, czyli binge eating disorder (syndrom niekontrolowanego objadania się), przypadki night eating syndrom, czyli zespół jedzenia nocnego, otyli, ofiary carbohydrate craving (łaknienia cukru) oraz osoby dotknięte tzw. anarchią żywieniową - niekontrolowanym podjadaniem przez cały dzień. Przychodzą doprowadzeni do ostateczności, nienawidzący siebie, często z myślami samobójczymi. Z rozregulowanymi żołądkami, arytmią serca, bolesnymi skurczami łydek, nadżerkami na przełyku. I świadomością, że ich problemy są lekceważone, bo choroba to przecież rak, gruźlica, nadciśnienie, a nie jedzenie. "Weź się w garść" - słyszą od bliskich. "Schudnij". "Zacznij jeść". "Znajdź sobie jakieś hobby".- Tymczasem u podstaw tych zaburzeń leżą problemy emocjonalne i kłopoty z komunikacją w rodzinie. To nie są fanaberie, wymysły dojrzewających dziewcząt czy znudzonych kobiet. To poważne choroby, uzależnienia, które trzeba leczyć - mówi twardo cierpiących na zaburzenia łaknienia jest wśród nastolatek. - Okres dorastania jest trudny, a podatność na wzorce kultury, czyli bycie szczupłym, wyjątkowo silne- mówi psycholog Bogusław Zespole Szkół Sportowych nr 1 w Warszawie właśnie dzwonek ogłosił przerwę. Na korytarzach kłębi się tłum Iwona Zalech obserwuje kolejne roczniki dziewcząt i chłopców przychodzące do szkoły. Wie jedno: wszyscy się odchudzają. Z roku na rok coraz Dziewczyny to uwielbiają. Wymieniają się między sobą dietami, kolorowymi gazetami z zestawami ćwiczeń. To odchudzanie najlepiej widać w szkolnej stołówce. 13-14-latki nie chcą jeść, odsyłają z powrotem do kuchni całe porcje - opowiada Zalech. Zauważyła, że dziewczyny najchętniej odchudzają się w grupach. Dobierają się po trzy, cztery i robią zawody, która więcej i szybciej schudnie. Pilnują się tej szkole w zeszłym roku były dwa przypadki anoreksji. To mniej niż polska średnia. Z badań przeprowadzonych przez pracowników Katedry Psychiatrii i Neurologii w Warszawie wynika, że w przeciętnym polskim gimnazjum czy liceum na anoreksję lub bulimię chorują 3-4 osoby. Na różnego rodzaju zaburzenia łaknienia cierpi 10 procent nastoletnich dziewcząt. Z tego 3 procent ma bulimię, a jeden procent - anoreksję. Reszta to tzw. niespecyficzne zaburzenia jedzenia, czyli, mówiąc prosto, wychudzone do granic możliwości anorektyczki, którym jeszcze nie zaniknęła miesiączka, albo bulimiczki, które wymiotują rzadziej niż dwa razy w Przybywa wciąż dziewcząt, które bardzo ostro się odchudzają. To swoista moda - mówi dr Maciej Pilecki z Katedry Psychiatrii Dzieci i Młodzieży UJ w w 1999 roku naukowcy tej placówki przebadali populację krakowskich nastolatków, aż 14,3 procent dziewcząt i 7,7 procent chłopców przyznało się do wymiotowania po posiłkach. Chęć taką odczuwała co czwarta nastolatka i co dziesiąty chłopak. 65 procent dziewcząt i 36 procent chłopców starało się nie jeść pomimo odczuwania badań HBSC (Health Behaviour in School-aged Children) prowadzonych z ramienia WHO także w Polsce w 2002 r. (badaniem objęto 35 krajów) wynika, że polski nastolatek jest gremialnie przeświadczony o swej nadwadze. - Uważa tak 57 procent piętnastolatków. Gorzej od nas ocenili się tylko młodzi mieszkańcy Słowenii - mówi Hanna Kołoło z Uniwersytetu Warszawskiego, która opracowywała wyniki badań. - Tymczasem z analizy ich wagi wyszło, że tylko 6 procent miało nadwagę, a do odchudzania przyznało się 57 procent polskich nastolatek. Porażająco Wachułka z Krakowa wie sporo o odchudzaniu. Siedem lat temu w jej głowie narodził się pomysł na zrzucenie paru Zatrułam się czymś na zagranicznej wycieczce i przez trzy dni nie mogłam nic jeść. Nagle wszystkie ubrania zrobiły się za luźne - opowiada 24-latka popijająca dietetyczną colę. - Potem zewsząd słyszałam: ach, ale świetnie wyglądasz. Byłam w siódmym niebie. Postanowiłam chudnąć Kasi była prosta: jeden zerotłuszczowy jogurt dziennie. Za to trzy razy w tygodniu basen i intensywne jeżdżenie na rowerze. Wytrwała tak 10 miesięcy, w czasie których schudła 20 kilogramów. - Czułam się świetnie, tryskałam energią i samozadowoleniem, było mi wprawdzie zimno, ale co tam. Nareszcie opanowałam głód. Byłam panią własnej woli - mówi przeraziło jej, że zatrzymał się okres, zmatowiały włosy, a ręce i stopy nie dawały się rozgrzać. Waga łazienkowa pokazywała 48 kilogramów. Rodzice zaprowadzili ją do psychologa. Diagnoza - anoreksja, czyli jadłowstręt - wywołała uśmiech politowania na jej twarzy. "Jaki jadłowstręt, ja przecież lubię jedzenie, tylko go nie jem" - myślała. Postanowiła wyleczyć się sama. Ustaliła sobie dzienną dawkę kalorii na trzysta, potem podwyższyła na siedemset. Skrupulatnie zapisywała w grubych zeszytach każdy kęs, liczyła kalorie, nawet we śnie. A kiedy postanowiła normalnie jeść, wpadła w bulimię. To typowa droga anorektyczek, dotyka 70 procent z nich. - Jadłam to, co natychmiast dawało mi poczucie sytości: czekoladę, nutellę, orzeszki, chipsy. Zaczęłam ostro się przeczyszczać. W końcu straciłam poczucie szacunku do siebie. Wiesz, anoreksja jest na swój sposób czysta, bulimia z głową w toalecie to jej zaprzeczenie - Kasia odwraca głowę. - A jak wyjadasz mrożonki z lodówki, byle coś zjeść, to czujesz się naprawdę podle...W końcu trafiła do psychologa, terapia trwała pół roku i zakończyła się Mam męża, studiuję psychologię. Założyłam stronę internetową o anoreksji, mówię głośno o swojej chorobie, żeby pokazać dziewczynom, że z tego można wyjść, choć to choroba bardziej śmiertelna niż białaczka. Umiera blisko 25 procent chorych - zgony niewątpliwie przyspieszają "wspomagacze", którymi kobiety posiłkują się przy odchudzaniu. Prócz niezliczonych "herbatek" przeczyszczająco-odwadniających, dostępnych zupełnie legalnie w każdym sklepie spożywczym, są to lekarstwa zawierające amfetaminę i pseudoefedrynę bądź narkotyki w czystej postaci: zagłuszają poczucie głodu, przyspieszają spalanie kalorii, dodają - przynajmniej na chwilę- energii. - Potem nie wiadomo, co leczyć najpierw - mówi Gabriela Gajowiec-Krauze, psycholog i kierowniczka Wojewódzkiego Ośrodka Zapobiegania i Leczenia Uzależnień w podkreślają, że kobiety z zaburzeniami łaknienia, nawet te sięgające po narkotyki, to nie margines społeczny. Przeciwnie - anoreksja najczęściej dotyka te spokojne, ułożone, ambitne, z wysokim IQ. - To najczęściej prymuski. Wszystko robią najlepiej. Jak się uczą, to na same piątki, jak odchudzają, to do śmierci - opowiada Barbara Czekaj. Totalna kontrola nad sobą: jeśli nie nad swoim życiem, to przynajmniej nad własnym zawsze pochodzą z tzw. dobrych rodzin. Bez picia i bicia, z obiadem codziennie na stole. Tyle że w tych rodzinach nie rozmawia się o uczuciach. A tym bardziej nie krzyczy ze złości, nie tupie nogami. Grzecznie, sucho, zimno. - Wiele dzieciaków tak naprawdę rozmawia z rodzicami wyłącznie o jedzeniu: czy jadłeś śniadanie, dlaczego nie zjadłeś zupy, zrobiłam kolację, zjedz, proszę, choć kanapkę- opowiada Danuta Wieczorkiewicz, która prowadzi warsztaty dla rodziców dzieci, mających problemy z jedzeniem, z nadwagą i bez apetytu. - Dziecko szybko to sobie uświadamia i zaczyna manipulować jedzeniem, by zwrócić uwagę mamy i taty. Przestaje jeść, grymasi, a rodzice biegają za nim z łyżeczką. Albo inaczej: je za trzech, by zdobyć ich aprobatę, aż wreszcie przerażeni puchnącym w oczach potomkiem zaczynają pilnować przed nim jedzenia - opowiada Wieczorkiewicz. I tak całe życie zaczyna kręcić się wokół Bogusława Włodawca, psychologa, anoreksja czy bulimia to chorobliwy sposób na wyrażanie uczuć. Wspomina pacjentkę, która tak opowiadała mu o swoich relacjach z rodzicami: "Jak im mówię, że jestem zrozpaczona, to tylko wzruszają ramionami. Ale jak rzygam, to już widzą problem, bo marnuje się jedzenie".Barbara Czekaj zna dobrze takich rodziców. Przychodzą do niej do ośrodka ze słaniającą się na nogach anorektyczką i pytają od drzwi, czy terapia nie będzie kolidowała z zajęciami z angielskiego. - Chcą wyników szybko, najlepiej w dwa tygodnie. Gdy słyszą, że to może trwać nawet dwa lata, są oburzeni - jednak choroba rozwija się po cichu aż do tragicznego finału. A rodzicom pozostaje tylko głuche przeświadczenie, że zawiedli na całej linii. Tak też mówi o sobie Dorota, ekonomistka, matka Amelii: zawiodłam moją córkę. Amelia przez miesiąc prowadziła swój pamiętnik na portalu Tylko przez miesiąc, bo umarła. W lutym tego roku zagłodziła się na śmierć. Mama odnalazła internetowe zapiski córki przypadkiem. Siedli z mężem i płakali, czytając dziennik umierania ich jedynaczki."6 stycznia 2005: Mam na imię Amelia i wyglądam na 12 lat. Mam 170 cm wzrostu i 38 kg wagi. Lubiłam wiosnę, kwiaty, śpiew ptaków i pewnego lutego 2005: Każdego dnia jest mnie coraz mniej. Każdy ruch sprawia mi ból. Kiedy kładę się spać, jest mi tak niewygodnie, jakbym spała na kamieniach, a to moje lutego 2005: piszę po raz ostatni, bo jutro idę do szpitala. Ja już z trudem chodzę, nie mogę wysiedzieć przed komputerem. Nie wiem, po co lutego 2005. Tu mama Amelii. Córka zmarła 12 dni temu".Dorota mówi, że nawet nie zauważyła, że Amelia zaczęła się odchudzać. Uświadomiła to sobie, gdy z córką było już źle - opowiada. - Była bardzo szczupła, dorabiała sobie jako modelka na pokazach mody dla nastolatków. Pewnego dnia kapelusz upadł jej na podłogę. Gdy się po niego schyliła, nie mogła się już podnieść. Nie miała siły. Koleżanki ściągnęły z niej te koronki, falbanki, ubranka i zobaczyły żywy szkielet. Jedna z dziewczyn zemdlała z przerażenia. Amelka poprosiła o pomoc, ale było już za późno. Nie pomógł psycholog, kilkumiesięczne terapie na oddziale zamkniętym. Organizm nie przyswajał jedzenia. Umarła w szpitalu - mówi cicho Dorota i po raz tysięczny zastanawia się, gdzie popełniła błąd, czego nie dojrzała w oczach córki, gdy ta pierwszy raz odmówiła zjedzenia kanapki. Nigdy się już tego nie można jednak samej tylko rodziny obwiniać o powodowanie zaburzeń łaknienia. Sama nauka do dzisiaj nie daje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co jeszcze się za nimi kryje. Pewnie predyspozycje genetyczne, głód uczuć, niska samoocena, podatność na wzorce kultury, lansujące chudość. - Przyczyny chorobliwego odchudzania się i objadania są dokładnie takie same - podkreśla Marzena Kosińska z Warszawy nieraz budziła się w łóżku z okruchami ciastek, przylepionymi do poduszki czy kawałkiem kiełbasy ściskanej w ręku. Napady głodu były silniejsze od niej. W nocy zupełnie nad nimi nie panowała, jadła nieświadomie, jakby we śnie. Potem rano bardzo się dziwiła, że zniknęły wędliny z lodówki i mleko. Czasami przez cały dzień nie jadła nic, by wieczorem rzucić się na górę jedzenia, innego dnia - systematycznie, co dwie godziny robiła spustoszenie w Jadłam wszystko, co wpadło mi w ręce, mieszałam kiełbasy z ciastami, mleko z mięsem. Obojętnie, byle napchać brzuch - opowiada Marzena. Kolejne diety, chudnięcie i tycie, lecz wskazówka wagi łazienkowej wciąż oscylowała wokół 120 Potwornie się wstydziłam. Jak w islamie chodziłam dwa kroki za mężem, a im bardziej użalałam nad sobą, tym chętniej sięgałam do lodówki - wyjaśnia kobieta. To było zamknięte koło, z którego Marzenie udało się wyjść dopiero dzięki operacji założenia opaski na żołądku. - I przewartościowania swojego życia - mówi z uśmiechem Marzena, która waży teraz 76 kg. Przy pomocy psychologa zaczęła się zastanawiać, co tak naprawdę kryło się za potrzebą permanentnego jedzenia. - Zapychałam nim problemy w pracy, nerwy. Uświadomiłam sobie, że w dzieciństwie cały świat kręcił się wokół mojego brata, który urodził się z wylewem krwi do mózgu. Wszystkie pieniądze szły na to, by postawić go na nogi. A ja, zepchnięta na drugi plan, rekompensowałam sobie podjadaniem samotność i brak zainteresowania rodziców. I z takim bagażem weszłam w dorosłość - takie jak Marzena muszą nauczyć się prowadzenia dialogu z sobą i wsłuchiwania w swój organizm. - Uczymy je rozpoznawać uczucia - mówi Barbara Czekaj. Choćby obserwując, po jakie pokarmy sięgają nieświadomie. Kiedy nachodzi je ochota na słodkie, to pewnie chcą sobie coś osłodzić, zrekompensować, nagrodzić siebie. Twarde pokarmy, zgniatane, rozrywane zębami pomagają odreagować złość. A miękkie, mleczne, łagodne mogą kryć potrzebę miłości i Adam Barbuziński, masażysta z Koszalina, nawet nie wyobraża sobie, że mógłby co dwie godziny sięgać po jedzenie. On? Człowiek, który do każdego posiłku podchodzi jak do mszy świętej, starannie dobierając wartościowe produkty zbożowe i proteinowe we właściwych proporcjach? A jednak Adama wiele łączy z korpulentną Marzeną. Także dla niego jedzenie i waga ciała stały się obsesją. Za ostre odchudzanie wziął się w szkole średniej, kiedy uznał, że jest za gruby. - Nie jadłem prawie nic: sałata, marchewka, kromka ciemnego pieczywa dziennie. W ciągu 3 miesięcy zrzuciłem 16 kilo. Wyglądałem świetnie, tyle tylko że gdy się pochyliłem, leciała mi krew z nosa i mdlałem przy najmniejszym wysiłku - opowiada Adam, wysoki blondyn z szerokim uśmiechem. Opalony i zrelaksowany, aż trudno uwierzyć, że przez blisko 7 lat walczył z bulimią i anoreksją - na przemian. A jednak od dnia rozpoczęcia diety życie Adama koncentrowało się na jedzeniu. - Przez 24 godziny na dobę myślałem o tym, co zjem. Układałem jadłospisy, po każdym posiłku serwowałem sobie intensywny wysiłek: 100 brzuszków, 200 przysiadów, potem mierzenie bicepsów i kontrola wagi. W końcu przestałem spotykać się z ludźmi, bo przeszkadzali mi w diecie. Nie otwierałem nikomu do wojska. W tajemnicy przed kolegami trzymał centymetr w kieszeni i mierzył się po każdym obiedzie. - Byłem w rozsypce psychicznej. Najbardziej bałem się, że każą mi zjeść coś tłustego. Albo że pojedziemy na poligon i nie będę mógł stosować diety - wspomina z przejęciem. Po powrocie z wojska dołożył do diety końskie dawki środków przeczyszczających i prowokowanie wymiotów. Dopiero po czterech latach, kiedy już całkiem wysiadł fizycznie i odizolował się od ludzi, postanowił się leczyć. - Wyszedłem z tego sam, dzięki silnej woli. Obłożyłem się poradnikami na temat odżywiania i motywacji. Jakoś się z tego wykaraskałem - mówi z zadumą wpadł w ostrą fazę choroby, był klasycznym przykładem tego, co psycholodzy nazywają dziś syndromem gotowości anorektycznej (SGA). Ta nazwa pojawiła się w fachowej literaturze zaledwie cztery lata temu i opisuje stan objawiający się obsesyjnym liczeniem kalorii, wzmożoną liczbą ćwiczeń fizycznych, przesadną dbałością o wygląd, ciągłym ważeniem się i oglądaniem w lustrze z tendencją do przeceniania rozmiarów swojego ciała. SGA może, ale nie musi rozwinąć się w chorobę. Amerykanie szacują, że syndrom ten występuje nawet u 70 proc. młodych Zaburzeń łaknienia będzie coraz więcej, bo współczesny świat jest skoncentrowany na jedzeniu i ciele. Walczymy z otyłością, walczymy z nadmierną chudością, z tłuszczem, cellulitem, nie zdając sobie sprawy, że tak naprawdę walczymy ze sobą - mówi Barbara Kluckholn, amerykański antropolog, pisał, że każda kultura ma swoje ulubione zaburzenia umysłowe. Wygląda na to, że po wiekach histerii czy melancholii zaburzeniempsychicznym współczesnego zamożnego świata stało się trywialne jedzenie. Źródło: Newsweek_redakcja_zrodlo Nowotwór jest zazwyczaj chorobą długotrwałą i coraz częściej postrzegamy go jako schorzenie przewlekłe. Niestety, niektórych typów nowotworów złośliwych współczesna medycyna nadal nie potrafi wyleczyć. Zdarza się, że rak prowadzi do śmierci. Agonia jest tematem trudnym, kłopotliwym, skrywanym i wstydliwym. Boimy się o niej mówić, dlatego o śmierci i jej objawach rozmawia się rzadko. Warto jednak spróbować zmierzyć się z tym co nas spotkało i przełamać strach. Oto garść informacji dla opiekunów, którzy towarzyszą osobom w najbardziej zaawansowanym stadium choroby nowotworowej. Poznaj symptomy i objawy śmierci oraz znamiona bliskiej agonii. Objawy śmierci – czyli po czym poznać zbliżającą się agonię? Umieranie – jak rozpoznać, że to już Proces umierania jest ostatnim okresem życia, czasem pomiędzy życiem a śmiercią, w którym dochodzi do szeregu zmian prowadzących do zatrzymania czynności ośrodkowego układu nerwowego, układu krążenia i oddychania. W trakcie śmierci dochodzi do wygasania objawów życia i narastania zjawisk nekrofizycznych oraz nerkochemicznych prowadzących do nieodwracalnej śmierci biologicznej. Przestrzeń pogranicza pomiędzy życiem, a śmiercią oraz samo umieranie stanowią wielką tajemnicę – dla chorego, jego rodziny oraz zespołu hospicjum. Zbliżając się do kresu życia i tzw. momentu granicznego chory konfrontuje się ze sobą, swoimi bliski oraz wszystkimi, którzy towarzyszą mu w umieraniu. ZAJRZYJ: OPIEKA TERMINALNA Symptomy zbliżającej się śmierci – etapy umierania. W zaawansowanym stadium choroby nowotworowej, wyodrębnia się często trzy okresy: Okres preterminalny – charakteryzuje się stanem daleko zaawansowanej choroby, w którym chory znajduje się we względnie dobrym stanie ogólnym, nie ma jednak możliwości dalszego leczenia, na przykład przez zastosowanie środków hamujących rozwój nowotworu; Faza terminalna – okres choroby, w którym zauważa się nieodwracalne pogorszenie ogólnego stanu chorego z nasileniem dolegliwości fizycznych, połączonych z ograniczeniem sprawności ruchowej; okres ten trwa zwykle około 4-6 tygodni; Okres umierania (agonii) – obejmuje kilka ostatnich dni i godzin życia chorego; na ogół występuje w nim osłabienie fizyczne i zmiany psychiczne oraz odmowa przyjmowania pokarmów. W podejściu do osób ciężko chorych i umierających ważne jest rozpoznanie tzw. punktu bez powrotu. Punkt ten jest początkiem umierania – momentem, od którego przesadne stosowanie leczenia (tzw. terapii uporczywej) jest nieetyczne i nie prowadzi do wyleczenia. Co więcej, takie działania mogą wiązać się z bezpośrednim zwiększeniem cierpienia chorego – a pośrednio, również jego bliskich, rodziny i opiekunów. ZOBACZ: OSTATNIE GODZINY PRZED ŚMIERCIĄ Jakie są fizyczne objawy śmierci? Jakie są psychiczne objawy śmierci? Utrata łaknienia, zaburzenia połykania Jakościowe zaburzenia świadomości: niepokój, pobudzenie, splątanie, majaczenie Zaburzenia oddychania Ilościowe zaburzenia świadomości: narastająca senność do śpiączki Oddychanie przez otwarte usta, pojękiwanie, rzężenie przedśmiertne Wycofanie się z życia społecznego i rodzinnego Zaburzenia termoregulacji Nieodparta potrzeba spotkania się z najbliższymi Nietrzymanie moczu i stolca Mówienie „ja umieram” Zaburzenia krążenia obwodowego, zimna i lepka skora, sinica, plamy na skórze związane z zastojem krwi Halucynacje wzrokowe, słuchowe (dotyczące często osób, które zmarły, a był bliskie umierającemu) Spadek ciśnienia tętniczego Tzw. świadomość zbliżania się śmierci Zapadnięcie gałek ocznych, niedomknięcie szpar powiekowych Nietypowe pragnienia, zachowania (np. chęć spakowania się, przebrania, wyruszenia w podróż Agonia – etapy Agonia to stan bezpośrednio poprzedzający śmierć. Etapy agonii to: życie zredukowane – osłabienie fizjologicznych czynności podstawowych układów życie minimalne – dalsze zmniejszanie przejawów życia śmierć pozorna – okres życia minimalnego stwarzającego pozory śmierci śmierć kliniczna – ustanie czynności podstawowych układów życie pośrednie – śmierć osobnicza i śmierć biologiczna (reakcje interletalne) Zgodnie z definicją, śmierć kliniczna oznacza zanik widocznych oznak życia organizmu, takich jak akcja serca, oddech czy krążenie krwi. To stan, w którym znajduje się człowiek w ciągu kilku minut po ustaniu krążenia i oddychania z zachowaniem pewnych funkcji mózgu. Zabiegi reanimacyjne mogą jeszcze przywrócić życiowe organizmu. Śmierć mózgowa oznacza natomiast trwałe i nieodwracalne zahamowanie wszelkich czynności mózgu. Symptomy agonii Na zbliżanie się do ostatniej fazy postępującej choroby nowotworowej i bliskiego odejścia mogą wskazywać następujące objawy śmierci: nagłe pogorszenie się stanu zdrowia; znaczne osłabienie, wyczerpanie organizmu; chory nie opuszcza łóżka, nie ma na to już siły, spędza w nim większość dnia; chory wymaga pomocy przy wszystkich czynnościach codziennych, takich jak pielęgnacja, załatwianie potrzeb fizjologicznych, picie, czy jedzenie; wyniszczenie organizmu – wydaje się, że chorego jest „coraz mniej“, spadek masy ciała; senność, zaburzenia świadomości, brak zainteresowania otoczeniem; zmniejszone przyjmowanie płynów i pokarmów; trudności w przyjmowaniu leków; ból totalny, wszechogarniający, który wiąże się nie tylko z bólem fizycznym, ale i z cierpieniem dotykającym człowieka ze wszystkimi jego sferami osobowości: z bólem psychologicznym (osamotnienie związane ze zrywanymi więzami ludzkimi;) z bólem socjalnym (poczucie bezwartościowości); z bólem duchowym (chory mówi o utracie sensu życia). Towarzyszą mu: bezradność, brak nadziei, utrata znaczenia i sensu życia, trwanie bez końca (myślenie: „niech to się wreszcie skończy“). ZAJRZYJ: FAZY UMIERANIA CZŁOWIEKA – KUBLER ROSS Agonia w chorobie nowotworowej Jedną z końcowych faz umierania jest faza agonii. Jest to ostatnie 48 godzin w życiu osoby chorującej. Oto najczęstsze objawy śmierci i agonii: głośny oddech, nazywany „rzężeniem przedśmiertnym“ – jest to typowy dla procesu umierania objaw fizjologiczny i dotyczy 90% umierających. Oddech ten jest spowodowany osłabieniem siły mięśniowej mięśni gardła, krtani i tchawicy oraz zaleganiem wydzieliny. Oddech ten jest często dużym zmartwieniem dla rodziny i bliskich, którzy obawiają się czy umierający nie cierpi. Choremu z charczącym oddechem można pomóc przez odpowiednie ułożenie (pozycja wysoka lub półwysoka), zachowanie właściwej temperatury (ok 19C) i wilgotności powietrza (55-60% wilgotności) oraz odsysanie wydzieliny z gardła chorego za pomocą elektrycznego ssaka (rozwiązanie dyskusyjne); wyostrzenie rysów twarzy, woskowa cera, brunatne zabarwienie skóry; zaburzenia w oddawaniu moczu; nasilony ból nowotworowy – związany z odleżynami, ból kostny; sinica dystalnych (najbardziej oddalonych od serca) części ciała (wargi, palce, płatki uszu); niepokój i pobudzenie psychofizyczne (omamy, urojenia, objawy wytwórcze i odbieranie bodźców nieistniejących); duszność i panika oddechowa (subiektywne uczucie trudności w oddychaniu, które zmusza pacjenta do zwiększenia wentylacji lub ograniczenia aktywności; lęk przed uduszeniem); suchość w jamie ustnej – jest dużym stresem dla bliskich. Pomocne w suchości może okazać się podawanie niewielkich ilości płynów, zwilżanie i nawilżanie (wazeliną) warg oraz ewentualne podanie kostek lodu do ssania; postępujące odwodnienie organizmu; podsypianie, utraty przytomności, brak kontaktu, utrudniona komunikacja z chorym. ZOBACZ: JAK TOWARZYSZYĆ UMIERAJĄCEMU Bliska śmierć – jak towarzyszyć w umieraniu „Szczera rozmowa o zbliżającej się śmierci ma dla obu stron wyzwalającą moc, ale strasznie trudno jest się na nią odważyć. Dobrze jest, kiedy ludzie spotkają się w końcu w tej – znanej obu stronom – prawdzie, rzucają się sobie na szyję, przestają udawać i zaczynają ze sobą rozmawiać. Wtedy zazwyczaj następuje nieprawdopodobny proces zbliżenia, podsyca go świadomość, że to naprawdę ostatnia szansa. Trzeba jednak pamiętać, ze w całym tym procesie dowódcą – jeśli, oczywiście, zechce – powinien być pacjent. Ciepłe gesty okazują się bardzo przydatne w najbardziej tragicznych momentach życia, kiedy nie mamy słów, żeby kogoś pocieszyć, albo ta druga osoba nie może nas usłyszeć. Jak chociażby wyrazić bliskość mamie, która jest nieprzytomna? Można tylko gładzić ją po ręku, nic nie mówić, tylko tym gestem i myślami wyrażać jej czułą bliskość. Niektórzy – zwłaszcza ludzie starzy – nie tylko przeczuwają swoją śmierć, ale też traktują ją zupełnie naturalnie, jako oczywisty etap życia. Takie osoby sprawiają wrażenie, jakby im już było w doczesnym życiu za ciasno. Nam, którzy musimy rozstać się z naszymi umierającymi ukochanymi, zazwyczaj trudno jest zgodzić się na to rozstanie. (…) Towarzyszenie bliskiemu człowiekowi w jego umieraniu jest tak samo ważne jak obecność przy każdym istotnym życiowym wydarzeniu. Nasza obecność przy tych, którzy odchodzą – nawet wtedy, kiedy dla nas jest obciążająca – jest dla nich ważna i warto się na nią zdobyć. Oczywiście dla nas, którzy zostajemy, też jest cenna – pomaga później, w czasie żałoby, coś istotnego zamknąć. (…) Dla tych, którzy pozostają, na pewno ważne jest, że byli ze swoimi bliskimi do końca. Często ludzie rozpaczają, że nie zdążyli, że się spóźnili o kilkanaście minut albo, zmęczeni czuwaniem, zasnęli. Czasem można jednak odnieść wrażenie, że niektórzy odchodzący wolą umierać w samotności. Bywa, że rodzina wiernie czuwa przy łóżku chorego, ale wystarczy, że ktoś z najbliższych wyjdzie tylko na chwilę, choćby do toalety, a umierający wykorzystuje ten moment, żeby odejść – jakby się chciał wymknąć niepostrzeżenie. Może śmierć jest tak intymnym przeżyciem, że chce się być w momencie umierania samemu?” Ksiądz Jan Kaczkowski – fragmenty z książki Szału nie ma jest rak CZYTAJ: CO TO JEST SEDACJA TERMINALNA Umieranie na raka. Przed ostatnim pożegnaniem. Śmierć jest tematem tabu i boimy się o niej mówić. Musimy jednak spróbować zmierzyć się z tym, co nas spotkało i przełamać strach Umierającemu prawdopodobnie żadne słowa nie dadzą pccieszenia, ale zrozumienie i wsparcie sprawią, że będzie mu lżej, gdy odczuje silną obecność tego, kto pomoże mu „przejść na drugą stronę” Przeżycie ostatnich tygodni, dni i godzin w poczuciu bliskości jest bardzo ważne. Chory odejdzie ze świadomością, że był kochany. Rodzina i bliscy pozostaną z dobrymi wspomnieniami i przekonaniem, że zrobili wszystko, co było w ich mocy. Zdecydowana większość chorych pragnie odejść w swoim domu, w otoczeniu ludzi, których kochają. Samotna śmierć w szpitalu jest smutna, a brak wsparcia w najbardziej intymnych chwilach życia może przynieść wiele dodatkowego cierpienia. Decyzja o uśmierzaniu bólu przed śmiercią jest indywidualną sprawą, ale warto omówić te kwestie z chorym i poznać jego wolę. Jeśli osoba umierająca jest wierząca, to przygotowanie do ostatniej spowiedzi może pomóc uporządkować myśli i przynieść ukojenie. Nie warto zostawiać trudnych i ważnych rozmów „na potem”. Z czasem kontakt z chorym pacjentem może być coraz bardziej utrudniony. CZYTAJ: ŻAŁOBA PO STRACIE BLISKIEGO Jak podejść do rehabilitacji mamy po udarze, który był powikłaniem operacji kardiochirurgicznej (plastyki zastawki mitralnej). Mama była w ciężkim stanie na OIOMie przez 5 dni (niewydolność krążenia, spadek frakcji wyrzutowej serca poniżej 20% przed zabiegiem 60%, zaintubowana, respirator). Przeprowadzono diagnostykę obrazową mózgu (CT), pokazała zmiany niedokrwienne w płacie ciemieniowo-potylicznym prawej półkuli oraz niewielkie zmiany niedokrwienne w lewej półkuli móżdżku. Mama ma brak apetytu, jest ciągle senna, niechęć - najgorsze przeszkody do usprawniania oraz niedowład kończyn górnych, słabe prostowniki grzbietu oraz głowy oraz ogólną zaburzoną potrzebę wykonywania czegokolwiek. Wydaje się, że również cierpi na niedowidzenie połowiczne (lewa strona). Jakie mogą być rokowania, jak rehabilitować (ćwiczenia, ile czasu potrzeba)? Czy stan ciągłej senność i braku łaknienia ustąpi, jeżeli tak to po jakim czasie czy może są to zmiany nieodwracalne? Tomek Rehabilitacja wymaga cierpliwości, zatem efekty nie będą od razu. Potrzebna jest opieka fizjoterapeutów, rodziny, która uczestniczy w rehabilitacji, ćwiczenia wykonywane są codziennie, nawet jeśli nie ma efektów. Apatia to często powikłanie udaru, można włączyć leki p/depresyjne i aktywizujące. Jeśli chodzi o brak apetytu to może być to konsekwencja depresji lub uszkodzeniu podwzgórza, gdzie jest ośrodek głodu i sytości. lek. Tomasz Tykocki Bezsenność Udar mózgu Śpiączka Padaczka Migrena Otępienie Podstawy neurologii Zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego Zaburzenia obwodowego układu nerwowego Zawartość serwisu ma charakter dydaktyczny i nie może zastępować kontaktu i porad lekarskiej. Copyright ©©

cierpi na brak łaknienia